Post 1: Het verzoek, afwijzing en de eerste gerechtelijke stappen.
Op 18 maart 2014 heb ik een aanvraag ingediend bij de perskamer van het Ministerie van Veiligheid en Justitie. Het betreft een verzoek om verschillende ruimten waarin vreemdelingen* worden opgesloten te mogen fotograferen en vast te leggen op video. Het gaat onder meer om de recreatie-ruimten, luchtplaatsen, cellen en isoleercellen van Justitieel Complex Schiphol, PI Soesterberg, het Justitieel Medisch Complex (voorheen: Penitentiaire Ziekenhuis Scheveningen) en het Detentiecentrum Rotterdam Zestienhoven. De aanvraag werd begeleid door een intentieverklaring tot publicatie van Vrij Nederland en is gemotiveerd door de constatering dat er een vacuüm van dit soort beelden bestaat. Van sommige ruimten zijn enkele beelden, maar het overzicht is op zijn minst onvolledig.
Op 29 april 2014 is het verzoek afgewezen. De afwijzing ging gepaard met de mededeling dat de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) inmiddels zelf begonnen was met het fotograferen van de ruimten en de foto's in een later stadium beschikbaar zou stellen. Hiermee was, zo werd impliciet gesuggereerd, mijn aanvraag overbodig geworden.
De ruimten die ik wil vastleggen zijn de middelen die vormgeven aan een beleid dat mensen detineert zonder dat zij een overtreding of misdaad hebben begaan of hiervan verdacht worden. Het is een controversieel beleid waarover het maatschappelijk debat regelmatig oplaait. Als de DJI inderdaad deze verzameling foto's van haar eigen cellen en ruimten vrijelijk beschikbaar stelt en deze van voldoende kwaliteit zijn, is het vacuüm van beeld inderdaad opgelost. Hiermee ontstaat er echter opnieuw een problematische situatie: De DJI heeft dan het monopolie op de beeldvorming van deze cellen en ruimten. Het ministerie bepaalt in dat geval wat de publieke opinie te zien krijgt en wat niet. De vraag is in hoeverre dat beeldmateriaal selectief zal zijn en bijvoorbeeld ‘politiek gevoelige geachte’ plaatsen als isoleercellen met een raam van matglas of uitzicht op een muur, buiten beeld zullen blijven.
Om een dergelijke, voor een gezonde democratie onwenselijke situatie, te voorkomen dagvaard ik, gesteund door mr. Frans-Willem Verbaas op 28 augustus 2014 de Staat der Nederlanden in een kort geding om deze afwijzing aan te vechten. Mocht dit resulteren in een situatie waarin de geplande foto's alsnog kunnen worden gemaakt, stel ik deze ook beschikbaar voor andere media. (RG)
*= Ik gebruik de term vreemdeling als gedefinieerd in de Vreemdelingenwet 2000: "Ieder die de Nederlandse nationaliteit niet bezit en niet op grond van een wettelijke bepaling als Nederlander moet worden behandeld."
Lees het persbericht hier.
Lees recente cijfers over het aantal plaatsingen van vreemdelingen in isoleercellen hier.
Hieronder staat de volledige dagvaarding ter inzage.
Op 18 maart 2014 heb ik een aanvraag ingediend bij de perskamer van het Ministerie van Veiligheid en Justitie. Het betreft een verzoek om verschillende ruimten waarin vreemdelingen* worden opgesloten te mogen fotograferen en vast te leggen op video. Het gaat onder meer om de recreatie-ruimten, luchtplaatsen, cellen en isoleercellen van Justitieel Complex Schiphol, PI Soesterberg, het Justitieel Medisch Complex (voorheen: Penitentiaire Ziekenhuis Scheveningen) en het Detentiecentrum Rotterdam Zestienhoven. De aanvraag werd begeleid door een intentieverklaring tot publicatie van Vrij Nederland en is gemotiveerd door de constatering dat er een vacuüm van dit soort beelden bestaat. Van sommige ruimten zijn enkele beelden, maar het overzicht is op zijn minst onvolledig.
Op 29 april 2014 is het verzoek afgewezen. De afwijzing ging gepaard met de mededeling dat de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) inmiddels zelf begonnen was met het fotograferen van de ruimten en de foto's in een later stadium beschikbaar zou stellen. Hiermee was, zo werd impliciet gesuggereerd, mijn aanvraag overbodig geworden.
De ruimten die ik wil vastleggen zijn de middelen die vormgeven aan een beleid dat mensen detineert zonder dat zij een overtreding of misdaad hebben begaan of hiervan verdacht worden. Het is een controversieel beleid waarover het maatschappelijk debat regelmatig oplaait. Als de DJI inderdaad deze verzameling foto's van haar eigen cellen en ruimten vrijelijk beschikbaar stelt en deze van voldoende kwaliteit zijn, is het vacuüm van beeld inderdaad opgelost. Hiermee ontstaat er echter opnieuw een problematische situatie: De DJI heeft dan het monopolie op de beeldvorming van deze cellen en ruimten. Het ministerie bepaalt in dat geval wat de publieke opinie te zien krijgt en wat niet. De vraag is in hoeverre dat beeldmateriaal selectief zal zijn en bijvoorbeeld ‘politiek gevoelige geachte’ plaatsen als isoleercellen met een raam van matglas of uitzicht op een muur, buiten beeld zullen blijven.
Om een dergelijke, voor een gezonde democratie onwenselijke situatie, te voorkomen dagvaard ik, gesteund door mr. Frans-Willem Verbaas op 28 augustus 2014 de Staat der Nederlanden in een kort geding om deze afwijzing aan te vechten. Mocht dit resulteren in een situatie waarin de geplande foto's alsnog kunnen worden gemaakt, stel ik deze ook beschikbaar voor andere media. (RG)
*= Ik gebruik de term vreemdeling als gedefinieerd in de Vreemdelingenwet 2000: "Ieder die de Nederlandse nationaliteit niet bezit en niet op grond van een wettelijke bepaling als Nederlander moet worden behandeld."
Lees het persbericht hier.
Lees recente cijfers over het aantal plaatsingen van vreemdelingen in isoleercellen hier.
Hieronder staat de volledige dagvaarding ter inzage.