Post 5: Het Vonnis

Na een aanvraag, afwijzing, zitting, overleg en een tweede zitting hebben mr. Frans-Willem Verbaas en ik op 29 januari het vonnis ontvangen in het kort geding tegen de Staat. Het vonnis luidt: afgewezen. Dit betekent dat ik de foto's in de detentiecentra wél kan gaan maken, maar alleen als ik akkoord ga met de condities van de Staat: het verplicht mij na de publicatie in Vrij Nederland toestemming te vragen voor hergebruik van de beelden. Dat ga ik doen en dan zien we mettertijd hoe verder om te gaan met de passage uit het contract van de DJI. 

Wordt vervolgd.

Post 3: Reactie van Teeven op kamervragen.

Op 6 oktober 2014 heeft Joël Voordewind van ChristenUnie schriftelijk een vijftal kamervragen ingediend bij de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie. Op 4 november zijn deze beantwoord. Om alvast in te gaan op vraag en antwoord 5: Ik heb inderdaad een nieuw voorstel ontvangen, vrij kort na de rechtszitting van 30 september 2014 vergezeld van een uitnodiging tot overleg. Dit overleg staat gepland voor 18 november 2014. Hierna word naar alle waarschijnlijk duidelijk of geschikt wordt of dat de rechter alsnog wordt verzocht een uitspraak te doen in deze zaak. (RG)



—

Post 2: Uitnodiging

30 september 2014 / 10.00 / Paleis van Justitie, Den Haag. Het is de tijd en plaats van de zitting waarin het kort geding wordt behandelt dat mr. Frans-Willem Verbaas en ikzelf tegen de Staat der Nederlanden hebben aangespannen. Waar in soortgelijke gevallen een zitting van één uur gebruikelijk is, heeft de rechter er voor dit geval twee vrijgemaakt. Twee uur waarin iets zal gebeuren wat niet eerder is gebeurt. Het Ministerie van Veiligheid & Justitie zal moeten verdedigen waarom ze mijn aanvraag hebben afgewezen; waarom zij de lezers van Vrij Nederland en de leden van Amnesty International een blik op de middelen van vreemdelingendetentie miskennen; waarom zij niet toestaan dat er foto's van de luchtkooien, cellen, bodyscanners en isoleercellen worden gemaakt en verspreid via toonaangevende organisaties en media. 

De zitting is openbaar en ik nodig u uit. Het is een kans om het idee van de trias politica in volle werking te zien. De rechterlijke macht die de uitvoerende macht controleert en eventueel op de vingers tikt. Feitelijk is De Staat sec de gedaagde partij, maar in abstractere zin zou je kunnen stellen dat de Staat hier zichzelf beoordeelt, achter zijn oren krabt en bedenkt wat juist is. Wat de argumenten van het Ministerie van Veiligheid & Justitie ook mogen zijn en hoe de rechter daar ook op reageert, kom kijken. Tussen tien en twaalf kunt u de Staat der Nederlanden iets beter leren kennen. (RG) 

30 september 2014, 10.00 
Gerechtshof, locatie Den Haag (Paleis van Justitie) 
Prins Clauslaan 60, 2595 AJ Den Haag

Vergeet uw identificatiedocument niet.

—

Post 1: Het verzoek, afwijzing en de eerste gerechtelijke stappen.

Op 18 maart 2014 heb ik een aanvraag ingediend bij de perskamer van het Ministerie van Veiligheid en Justitie. Het betreft een verzoek om verschillende ruimten waarin vreemdelingen* worden opgesloten te mogen fotograferen en vast te leggen op video. Het gaat onder meer om de recreatie-ruimten, luchtplaatsen, cellen en isoleercellen van Justitieel Complex Schiphol, PI Soesterberg, het Justitieel Medisch Complex (voorheen: Penitentiaire Ziekenhuis Scheveningen) en het Detentiecentrum Rotterdam Zestienhoven. De aanvraag werd begeleid door een intentieverklaring tot publicatie van Vrij Nederland en is gemotiveerd door de constatering dat er een vacuüm van dit soort beelden bestaat. Van sommige ruimten zijn enkele beelden, maar het overzicht is op zijn minst onvolledig.

Op 29 april 2014 is het verzoek afgewezen. De afwijzing ging gepaard met de mededeling dat de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) inmiddels zelf begonnen was met het fotograferen van de ruimten en de foto's in een later stadium beschikbaar zou stellen. Hiermee was, zo werd impliciet gesuggereerd, mijn aanvraag overbodig geworden. 

De ruimten die ik wil vastleggen zijn de middelen die vormgeven aan een beleid dat mensen detineert zonder dat zij een overtreding of misdaad hebben begaan of hiervan verdacht worden. Het is een controversieel beleid waarover het maatschappelijk debat regelmatig oplaait. Als de DJI inderdaad deze verzameling foto's van haar eigen cellen en ruimten vrijelijk beschikbaar stelt en deze van voldoende kwaliteit zijn, is het vacuüm van beeld inderdaad opgelost. Hiermee ontstaat er echter opnieuw een problematische situatie: De DJI heeft dan het monopolie op de beeldvorming van deze cellen en ruimten. Het ministerie bepaalt in dat geval wat de publieke opinie te zien krijgt en wat niet. De vraag is in hoeverre dat beeldmateriaal selectief zal zijn en bijvoorbeeld ‘politiek gevoelige geachte’ plaatsen als isoleercellen met een raam van matglas of uitzicht op een muur, buiten beeld zullen blijven. 

Om een dergelijke, voor een gezonde democratie onwenselijke situatie, te voorkomen dagvaard ik, gesteund door mr. Frans-Willem Verbaas op 28 augustus 2014 de Staat der Nederlanden in een kort geding om deze afwijzing aan te vechten. Mocht dit resulteren in een situatie waarin de geplande foto's alsnog kunnen worden gemaakt, stel ik deze ook beschikbaar voor andere media. (RG) 

 *= Ik gebruik de term vreemdeling als gedefinieerd in de Vreemdelingenwet 2000: "Ieder die de Nederlandse nationaliteit niet bezit en niet op grond van een wettelijke bepaling als Nederlander moet worden behandeld."

Lees het persbericht hier.
Lees recente cijfers over het aantal plaatsingen van vreemdelingen in isoleercellen hier.


Hieronder staat de volledige dagvaarding ter inzage.